Zajęcia wyrównawcze z języka polskiego prowadzone przez p. J. Banaś

 

8 czerwca

Witam Was bardzo serdecznie,

dzisiaj powtórzymy wiadomości o pisowni wielką i małą literą nazw geograficznych.

Zapamiętaj!

Gdy rzeczowniki: góra, morze, jezioro, półwysep i tym podobne nazwy geograficzne łączą się z innym rzeczownikiem w mianowniku, wtedy piszemy je małą literą, a tylko właściwą nazwę wielką. W pozostałych przypadkach całą nazwę zapisujemy wielkimi literami.

Zadanie 1.

 

Określ część mowy i przypadek wyrazu określającego w podanych nazwach geograficznych.

 

Zadanie 2.

Uzupełnij luki małymi lub wielkimi literami z nawiasów.

…..óra (g)  …..iewont (g)

…..óry (g)  …..więtokrzyskie (ś)

…..yspa (w)  …..olin (w)

…..ółwysep  …..rymski (k)

…..ezioro (j)  …..ożnowskie (r)

…..ezioro (j)  …..ajkał (b)

…..yspy (w)  …..wcze (o)

…..ółwysep (p)  …..ałkański (b)

 

Powodzenia! J

 

1 czerwca

 

Witam Was bardzo serdecznie,

dziś proponuję Wam dalsze kształcenie umiejętności pisania charakterystyki.

 

Zadanie 1.

Na podstawie podanego fragmentu powieści Johna Greena opisz własnymi słowami cechy zewnętrzne bohaterki.

Odwróciłam wzrok, nagle świadoma swoich rozlicznych niedoskonałości. Miałam na sobie stare dżinsy, które niegdyś były obcisłe, ale teraz wisiały w niewłaściwych miejscach, oraz żółtą koszulkę z emblematem zespołu, którego już nawet nie lubiłam. Do tego ta fryzura: byłam ostrzyżona na pazia i nawet nie przeczesałam przed wyjściem włosów szczotką. Co więcej, miałam śmieszne okrągłe policzki. Wyglądałam jak proporcjonalnie zbudowana osoba z balonem zamiast głowy. Nie wspominając o opuchniętych kostkach nóg.

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

 

Zadanie 2.

a)Do każdego z elementów charakterystyki dopisz po trzy określenia odnoszące się do cech wewnętrznych Ani Shirley.

Usposobienie: …………………………………………………………………………………………………………………………..

Intelekt: ……………………………………………………………………………………………………………………………………

Zainteresowania: ……………………………………………………………………………………………………………………..

Poglądy: …………………………………………………………………………………………………………………………………..

Stosunek do innych: ………………………………………………………………………………………………………………..

b)Stwórz opis cech wewnętrznych powyższej bohaterki. Wykorzystaj zgromadzone sformułowania.

jest osobą o…………………..  usposobieniu; albo ma……………… usposobienie,

bardzo pociąga ją ……………………; albo interesuje się ………………..,

do jej zainteresowań należą ………………..; albo ma ………………. poglądy,

odnosi się do innych z ………………….; albo traktuje ludzi …………………….

Zadanie 3.

Dopisz krótkie dokończenie każdego fragmentu.

a)Ania była osobą beztroską i nieuważną, ale gdy po malowaniu jej włosy przybrały zieloną barwę, stała się bardziej…………………………………………………

b)Ania łatwo wpadała w zachwyt. Kiedy po raz pierwszy zobaczyła Zielone Wzgórze, ……………………….

………………………………………………………..

 

 

25 maja

 

Witam Was bardzo serdecznie,

dziś powtórzymy wiadomości o charakterystyce. Przeczytajcie uważnie informacje, a następnie wykonajcie zadania.

Jak napisać charakterystykę ?

Charakterystyka to forma wypowiedzi ustnej lub pisemnej, która ma na celu przedstawienie cech zewnętrznych (wygląd) i wewnętrznych postaci rzeczywistej, literackiej lub fikcyjnej. Analizie podlega nie tylko zewnętrzny wygląd prezentowanej osoby (jak w wypadku opisu postaci), lecz również jej sposób zachowania, charakter, intelekt, styl życia i wyznawane poglądy. Szczególną formą charakterystyki jest autocharakterystyka, czyli próba przedstawienia samego siebie.

Jak napisać dobrą charakterystykę?

Nie ma jednego ogólnie przyjętego schematu. Można zacząć od przedstawienia informacji ogólnych, a potem opisać szczegóły, można też rozpocząć od prezentacji najważniejszych cech postaci, następnie zaś przejść do mniej istotnych. Ważne jest, by charakterystyka miała wstęp, rozwinięcie i zakończenie.

W części wstępnej krótko należy przedstawić charakteryzowaną osobę i podać podstawowe informacje na jej temat (np.: Jak się nazywa? Skąd pochodzi? Ile ma lat? Gdzie mieszka?).

Rozwinięcie stanowi główną i najobszerniejszą część charakterystyki. W tej części pracy należy skupić się nie tylko na cechach zewnętrznych przedstawianej osoby i ważnych dla niej życiowych wydarzeniach (tzw. charakterystyka zewnętrzna), ale również opisać jej charakter, sposób zachowania, zainteresowania i wyznawane wartości (tzw. charakterystyka wewnętrzna).

Ostatnia część charakterystyki (zakończenie) zawiera opinię piszącego na temat prezentowanej postaci.

Ćwiczenie 1.

 

Sformułuj – według podanego wzoru – krótkie definicje poniższych wyrazów

Wzór: gadatliwy – taki, który dużo mówi.

1. Sumienny - …………………………………………………
2. Rycerski - …………………………………………………..
3. Skromny - ………………………………………………….
4. Szczodry - …………………………………………………
5.  Chciwy - …………………………………………………..
6. Cierpliwy - …………………………………………………
7. Dobrotliwy - ……………………………………………….
8. Wesoły - ……………………………………………………
    

Ćwiczenie 2.

Uzupełnij w zeszycie poniższą tabelę, wpisując do odpowiednich rubryk – zgodnie z podanymi przykładami – jak najwięcej przymiotników związanych z charakterystyką postaci.

Ćwiczenie 3.

Uzupełnianie definicji:

Charakterystyka to ........................ .......................... . Obejmuje więc zarówno ................ …………………..

 (wzrost, rysy twarzy, .............. itp) jak i ............. ………………………………. (zalety, .........., sposób myślenia i zachowania, ................ ….. ……………….. …………………….).

Wyrazy do wyboru: cechy charakteru, wygląd zewnętrzny, stosunek do innych ludzi, ubiór, całościowy opis, wady

 

Ćwiczenie 4.

Jesteście po lekturze „W pustyni i w puszczy”. Spróbujcie wykonać poniższe ćwiczenie.

Pisząc charakterystykę, powinno się na zakończenie ocenić bohatera. Dokończ zdania w taki sposób, aby uzasadnić swoją opinię.

a)Za wyjątkową zaletę Stasia Tarkowskiego uważam …………………………………………………………………

ponieważ ……………………………………………………………………………….......................................................

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………

b)W Stasiu nie podoba mi się ………………………………………………………………………………………………………

gdyż …………………………………………………………………………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

c)Staś nie wzbudza we mnie żadnych emocji, dlatego że …………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

 

 

19 maja

Witam Was bardzo serdecznie,

dziś powtórzymy wiadomości o rymach. Przeczytajcie uważnie informacje, a następnie wykonajcie zadania.

CO TRZEBA WIEDZIEĆ O RYMACH w klasie piątej - wiadomości

Rym – to jednakowe lub podobne brzmienie wyrazów występujących zwykle na końcu wersów wiersza.

Rodzaje  rymów:

a)  związane z akcentowaniem

 rymy męskie – jednosylabowe akcentowane na ostatnią sylabę 

np.  był – pył

 rymy żeńskie – półtorazgłoskowe akcentowane na przedostatnią sylabę

np. ko/le/ją – ta/nie/ją

 b)  związane z dokładnością rymowania

 dokładne  –identyczne głoski w obszarze rymowania: drzewa -  śpiewa

 niedokładne (przybliżone) – domy - rowy

 gramatyczne – rymują się takie same części mowy: spotkali – dostali ( czasowniki)

 niegramatyczne – rymują się różne części mowy: naciera – do zera

Rodzaje układów rymów:

rymy parzyste (sąsiadujące) AABB (rymują się sąsiednie wersy)

Tam w moim kraju, w dalekiej stronie           A

Sto gwiazd zgaszonych stoi w koronie,          A

Sto gwiazd zgaszonych nad polem stoi          B

Jak stu rycerzy w żelaznej zbroi.                      B

 

rymy krzyżowe (przeplatane) ABAB (rymuje się co drugi wers)

Zapach wody, zielony w cieniu, złoty w słońcu,        A

W bezwietrzu sennym ledwo miesza się, kołysze,    B

Gdy z łąk koniki polne w sierpniowym gorącu           A

Tysiącem srebrnych nożyc szybko strzygą ciszę.        B

 

rymy okalające ABBA (rymują się wersy 1-4 oraz 2-3)

A ty – wiecznie zgasłaś na d biednym tułaczem;      A

Lecz choć się nigdy, nigdzie połączyć nie mamy,      B

Zamilkniemy na chwilę i znów się wołamy,               B

Jak dwa smutne słowiki, co się wabią płaczem.        A

 

Zadanie 1.

Przeczytaj fragmenty wierszy i określ rodzaje występujących w nich rymów.

A.

Wczoraj na pocztę przybyła paczka

(lecz bez adresu, nawet bez znaczka).

Zgrabnie podeszła wprost do okienka:

- Czym mogę służyć? – pyta panienka.

                                     ( Paczka, A. Frączek)

 

B.

Na polu kalafiory,

Na całe życie dość.

Kalafior każdy spory

I w każdym rośnie kość.

                        (Sen psa, K. I. Gałczyński)

 

A.

Np. paczka  -  znaczka – rym żeński, dokładny, gramatyczny;

       okienka  -  panienka -  …………………………..,  ………………………., ……………………..;

 

układ rymów w wierszu - ……………………….

 

Zadanie 2.

Znajdź słowa rymujące się z podanymi wyrazami.

• np. mur -   chmur
• pluszcze - …………………………..
• wspomnienia - ………………………………………..
• marzy - ………………………………..
• czeka - …………………………………
• noc - ……………………………………

 

Zadanie 3.

Napisz 2 – 4-wersowy rymowany wierszyk.

 

……………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………     Powodzenia! J

 

Witam Was bardzo serdecznie,

dziś powtórzymy wiadomości o środkach stylistycznych. Przed Wami sprawdzian, więc poniższe zadania i informacje pomogą Wam przygotować się do niego. W przyszłym tygodniu powtórzymy wiadomości o rymach.

WIADOMOŚCI:

Środki artystycznego wyrazu:

• Epitety – wyrazy, które pełnią funkcję określenia rzeczownika, najczęściej są wyrażone przymiotnikiem. Określają cechy i właściwości istot żywych, przedmiotów i zjawisk. Epitetem mogą być również rzeczowniki.

Przykłady: drewniany dom, czerwona róża

• Metafora (przenośnia) -  jest ona zespołem słów, w którym znaczenie jednych zostaje niejako przeniesione na znaczenie pozostałych. Znaczenie przenośne jest różne od dosłownego.

Przykłady: las domów, cień nadziei,   noszę w sercu twój obraz

• Onomatopeja (dźwiękonaśladownictwo)  - naśladowanie za pomocą środków językowych, zjawisk dźwiękowych (głosów i odgłosów), z otaczającej rzeczywistości.

             Przykłady: zgrzyt, świstać, kra-kra, bum!

• Personifikacja (uosobienie) – polega na przypisywaniu rzeczom martwym, zjawiskom tylko cech człowieka; przedmioty, zjawiska, rośliny oraz zwierzęta mogą zachowywać się, odczuwać i wykonywać rozmaite czynności właściwe ludziom.

               Przykłady: skowronek zapłakał, słońce myślało

• Porównanie – polega na skojarzeniu i połączeniu ze sobą (za pomocą słów: jak, niby, tak jak, niczym, na kształt) podobnych lub wspólnych cech przedmiotów, zjawisk, osób.

Przykłady: paw + duma = dumny jak paw,  góry jak stada szarych, nieruchomych słoni

 

 

Zadanie 1.

 Co to za środki stylistyczne?

1. Cisza rozpina skrzydła ptaka ………………………………………….

b) Babcia w czarnych sukniach
    W drucianych okularach            ………………………………………….
c) …w sercu
małego chłopca
świeci iskierka
miłości                                               ……………………………………………

d)A uszy kłapią – kłap,
Gdy na południe człapię – człap!  ………………………………………..

Zadanie 2.

Jaki środek stylistyczny dominuje w przytoczonym fragmencie wiersza:

Szary jestem jak szczur,
Wielki – jak mur,
Mój nos jak wąż, jak trąba.
Kiedy śród trawy stąpam.

…………………………………………..

Zadanie 3.

Podkreśl epitety.

a) kwiaty uśmiechały się  b) kamienie ruszyły się

c) ciekawa książka d) cieknący kran

 

Zadanie 4.

Które z poniższych wyrażeń i zwrotów zaliczamy do personifikacji (uosobienia)?

a) myśli mały obłok

b) biały jak gołąb

c) wiatr wieje

d) wołają wspomnienia

e) podobni jak dwie krople wody

 

Zadanie 5.

a)Przeczytaj wiersz Elżbiety Burakowskiej.

Niegrzeczna piłka

 

Toczy się piłka tędy, owędy,

pędzi i skacze, gna jak szalona,

tędy, owędy, tamtędy, turlędy…

Stach jej dogonić nie może.

 

Tędy, owędy, tamtędy, turlędy

bęc! I rozsiadła się na trawniku.

Stach zadyszany woła z daleka:

 

- Wracaj natychmiast! Co za wybryki?!

Nie masz ani jednej nogi

i  depczesz trawniki?!

 

b)Wypisz z wiersza Elżbiety Burakowskiej przykład:

• epitetu,
• porównania,
• przenośni (metafory),
• onomatopei.                                                                                                        Powodzenia! J

 

 

Witam Was bardzo serdecznie,

dziś nadal zachęcam do wykonania zamieszczonych poniżej zadań z czytania ze zrozumieniem.

 

Zadanie 1.

Przeczytaj uważnie tekst.

 

Supermoce na zawołanie

Kto z nas, czytając komiksy o superbohaterach, nie marzył o tym, by wzbić się w powietrze niczym Superman, chodzić po ścianach jak Spiderman czy dysponować nadludzką siłą niczym rozwścieczony Hulk? Dla wszystkich fanów mamy dobrą wiadomość: wiele z tych zdolności udało się odtworzyć w prawdziwym życiu.

Zacznijmy od Supermana, króla wszelkiej maści herosów. Tytuł dzierży w pełni zasłużenie, nie tylko z racji wieku (jest starszy od większości swoich komiksowych kolegów) ale przede wszystkim z powodu nadludzkich mocy, które posiadł. […] Część z nich omówimy przy okazji innych bohaterów, teraz skupmy się na dwóch, bez których trudno byłoby sobie wyobrazić Supermana.

Pierwsza to oczywiście zdolność latania. Naszemu bohaterowi fruwanie przychodzi z łatwością, bowiem na planecie Krypton, z której pochodzi, jest to naturalna umiejętność. My pewnie nigdy nie będziemy latali równie swobodnie, możemy jednak pomóc sobie odpowiednim sprzętem. Wybranie się w przestworza z Jetpackiem [czytaj: dżetpakiem], czyli plecakiem z silnikiem odrzutowym, nie stanowi dziś już problemu. Nad taką koncepcją od ponad 30 lat pracuje nowozelandzki inżynier Glenn Martin.

Drugą godną pozazdroszczenia cechą Supermana jest nadludzki wzrok. Jednym spojrzeniem potrafi nie tylko topić różne przedmioty, ale również przenikać nim przez najgrubsze ściany. Zwłaszcza ta ostatnia umiejętność przestała być częścią jedynie komiksowej rzeczywistości. Specjaliści z izraelskiej firmy Camero stworzyli serie urządzeń o nazwie Xavier, które pozwalają widzieć przez ściany. […]

 

Kamil Nadolski, Supermoce na zawołanie, „Wiedza i Życie” 2015, nr 10.

 

 

 

Zadanie 2.

Sprawdź, czy uważnie przeczytałeś tekst. Zaznacz, czy podane zdania są prawdziwe, czy fałszywe.

a. Latanie to jedna z charakterystycznych cech Supermana.     P/F

b. Superman korzysta z nowoczesnych technologii wzbogacających jego supermoce.     P/F

c. Superman za pomocą wzroku potrafi wpływać na przedmioty. P/F

d. Superman nie posiada nadludzkiej siły.    P/F

e. Planeta Krypton nie jest planetą Supermana. P/F

Zadanie 3.

Wskaż poprawną odpowiedź.

Latać możemy:

a. tylko samolotami

b. samolotem, z plecakiem Jetpack, motolotnią itp.

c. tylko rakietą

Zadanie 4.

 Oceń, czy poniższe zdania są prawdziwe. Wybierz P, jeśli informacja jest prawdziwa, lub F – jeśli jest fałszywa.

 

 

Zadanie 5.

Wypisz przynajmniej trzy supermoce Supermana przywołane w tekście:

 

1. …………………………………………………………………………………………………
2. …………………………………………………………………………………………………
3. …………………………………………………………………………………………………

 

 

Powodzenia! J

 

Witam Was bardzo serdecznie,

dziś zachęcam do wykonania zamieszczonych poniżej zadań z czytania ze zrozumieniem.

 

Zadanie 1.

Przeczytaj uważnie tekst.

 

Mowa i pismo

Człowiek różni się od zwierząt pod wieloma względami, ale najbardziej charakterystyczną właściwością jest mowa. Choć mowa jest znakomitym środkiem porozumiewania się, przekazywania wiadomości, myśli i uczuć, to słowo mówione jest ulotne i nietrwałe. Zachować się może tylko w ludzkiej pamięci i ginie wraz ze śmiercią człowieka.

Wynalazkiem, który pozwolił człowiekowi na utrwalanie, gromadzenie, przesyłanie
i rozpowszechnianie na odległość wiadomości, wiedzy i kultury cywilizacji, było pismo. Najwcześniejszą odmianą pisma było pismo obrazkowe, w którym obrazki lub uproszczone rysunki przedmiotów oznaczają właśnie te przedmioty, na przykład kółko oznacza słońce, a kreska pozioma – usta.

Z czasem pismo obrazkowe rozwinęło się w pierwsze prawdziwe pismo, którego znaki przedstawiały nie tylko narysowany przedmiot, ale również pojęcia. Na przykład koło oznaczało nie tylko słońce, ale i boga słońca, a także „świecić” lub „ogrzewać”, a pozioma kreska – „mówić” albo „jeść”.

Ostatnim, najwyższym etapem pisma jest pismo alfabetyczne, w którym poszczególnym dźwiękom odpowiadają oddzielne znaki zwane literami. Alfabet wymyślono w drugiej połowie II tysiąclecia p.n.e. w Palestynie, a dziś posługuje się nim większość świata.

Na podstawie książki Władysława Kopalińskiego Opowieści o rzeczach powszednich

 

p.n.e. – przed naszą erą

 

Zadanie 2.

Sprawdź, czy uważnie przeczytałeś tekst. Zaznacz, czy podane zdania są prawdziwe, czy fałszywe.

a. Człowiek różni się od zwierząt tym, że potrafi mówić.      P/F

b. Mowa jest umiejętnością, która między innymi pozwala człowiekowi utrwalać i przekazywać wiedzę z pokolenia na pokolenie.      P/F

c. Najwcześniejszą odmianą pisma było pismo obrazkowe.      P/F

d. Znaki obrazkowe przedstawiały pojęcia.      P/F

e. Pismo alfabetyczne to pierwszy etap kształtowania się pisma.      P/F

Zadanie 3.

Wskaż poprawną odpowiedź.

Prawdziwe pismo rozwinęło się z:

a. pisma obrazkowego

b. mowy

c. pisma alfabetycznego

Zadanie 4.

Prawdziwe pismo to takie, którego znaki przedstawiały:

 

a. narysowany przedmiot

b. pojęcia

c. przedmiot i pojęcia

Zadanie 5.

Pismo alfabetyczne to pismo, w którym dźwiękom odpowiadają znaki zwane:

 

a. sylabami

b. literami

c. głoskami

Zadanie 6. 

Gdzie wynaleziono alfabet:

a. w Chinach

b. w Egipcie

c. w Palestynie

 

Powodzenia! J

 

 

Witam Was bardzo serdecznie,

dziś powtórzymy wiadomości z fonetyki o spółgłoskach miękkich i twardych.  Zachęcam do wykonania zamieszczonych poniżej zadań. Wypełnioną kartę pracy odeślijcie na mail banas@stawiguda.pl

 

Wiadomości:

W języku polskim wyróżniamy spółgłoski twarde i miękkie.

Spółgłoski twarde, np. s, z, n, p, b, sz, ż, cz, dż (sarna, zero, pająk, brak, szum, żaba, czas, dżem), powstają, kiedy środkowa część języka jest oddalona od podniebienia twardego.

Spółgłoski miękkie powstają, kiedy środkowa część języka zbliża się do podniebienia twardego lub go dotyka. W taki sposób wymawiane są spółgłoski ś, ź, ć, dź, ń. Miękkość spółgłosek oznaczamy w piśmie dwoma sposobami:

1.ślub, źródło, słoń  (ukośna kreska nad spółgłoską)

2.siostra, zięba, niebo (za zmiękczaną spółgłoską piszemy literę i)

 

Funkcje  litery i :

• tworzy sylabę, np.  in – stru – ment
• tworzy sylabę i zmiękcza poprzedzającą ją spółgłoskę, np.  gi – ta – ra,  dzwon – ki
• nie tworzy sylaby, tylko zmiękcza poprzedzającą ją spółgłoskę, np. pio - sen – ka (w tym wyrazie pierwszą sylabę tworzy samogłoska o)

 

 

Ćwiczenie 1.

Oto wyrazy rozpoczynające się od spółgłosek twardych i miękkich. Uporządkuj je w tabelce według przykładu.

bila, bała, biała       siano, ślimak, sanie       zero, ziarno, źrebię       ćma, cena, cień      

 dzwon, dziękuję, dźwięk        krawiec, kij, kiosk        miła, mama miasto

 

 

Ćwiczenie 2.

a)Przyjrzyj się podanym przykładom i powiedz, jakie skutki wywołuje zamiana w tych wyrazach głoski twardej na miękką.

 

                                      nic  -  nić           nos – noś           pan – pań          kos – koś

b)Jak graficznie została zaznaczona miękkość?

c)Wymyśl podobną parę wyrazów.

 

 Ćwiczenie 3.

Wpisz wymienione poniżej wyrazy we właściwe kolumny tabeli.

piękna, wyjście, piosenka, mikrofon, klaskanie, fortepian, publiczność

 

 

 

Powodzenia! J

 

Witam Was bardzo serdecznie,

dziś powtórzymy podstawowe wiadomości z fonetyki. Zachęcam do wykonania zamieszczonych poniżej zadań. Wypełnioną kartę pracy odeślijcie na mail banas@stawiguda.pl

Najpierw krótkie informacje.

 

FONETYKA – to dział gramatyki, który zajmuje się dźwiękami mowy.

 

Podstawowe pojęcia z fonetyki:

• Głoska – najmniejszy słyszalny dźwięk mowy, np. wyraz kot składa się z trzech dźwięków [k], [o], [t].   Uwaga! Głoska od litery różni się tym, że głoskę wymawiamy i słyszymy, a literę zapisujemy, czyli litera jest graficznym znakiem głoski.
• Sylaba (inaczej zgłoska) – grupa głosek, której ośrodkiem jest samogłoska, np. wyraz malina składa się z trzech sylab [ma – li – na]
• Podział głosek:

 

głoski

                                                    

 

 

Zadania:

Wskaż poprawną odpowiedź.

 

1.Fonetyka jest działem gramatyki zajmującym się:

1. badaniem dźwięków mowy ludzkiej
2. badaniem wszystkich dźwięków występujących w przyrodzie.

2.Litera to:

1. dźwięk mowy ludzkiej
2. graficzny odpowiednik głoski.

3.Ośrodkiem sylaby jest:

1. spółgłoska
2. samogłoska.

 

Zadanie 4.

a)Połóż palce na krtani i przeczytaj na głos, po kilka razy, każdą z głosek w danej parze. Wyjaśnij, na czym polega różnica między nimi.

 

    b  -   p          d   -   t          dż   -   cz          w   -   f          z   -   s          ź   -   ś

 

b)Od czego zależy ta różnica?

Uzupełnij wniosek:

 

1.Kiedy wymawiamy spółgłoskę dźwięczną, to nasze wiązadła głosowe  …………………………….. .

 

2.Kiedy wymawiamy spółgłoskę bezdźwięczną, to  nasze wiązadła głosowe ………………………………..  .

 

 

Zadanie 5.

Udowodnij, że podane poniżej wyrazy zostały napisane prawidłowo.

Np.   grabki – słyszymy p, ale piszemy b, bo grabie

- kawka – bo ………………………………………………………………….

- mróz – bo  …………………………………………………………………..

- żabka – bo  …………………………………………………………………..

- trawka  - bo …………………………………………………………………

- babka  -  bo  ………………………………………………………………..

 

Zadanie 6.

W wyrazach rozsunąć, brzdęk, dziewczynka określ, które głoski są dźwięczne, a które bezdźwięczne. Wpisz je w odpowiednie miejsce w tabeli.

 

 

Powodzenia! J

 

30 marca

 

Witam Was bardzo serdecznie,

nadal  utrwalamy wiadomości z ortografii,  zachęcam do wykonania zamieszczonych poniżej zadań. Dziś przypomnicie sobie pisownię wyrazów z „ó” i „u”.

 

Zadanie 1.

W podanej rozsypance wyrazowej znajdź czasowniki i otocz ich zbiór kolorową kredką.

                  strój,      pokój,      gotuję,      maluje,

                  twój,           kupujesz,        zyskujemy,

                  mój,     pokój,     swój,       słój,      brakuje.

Zapisz wniosek:  W czasownikach   „uje” się   …..   ……………………………. .

Zadanie 2.

Przeczytaj uważnie zamieszczone poniżej wyrazy, zwróć szczególną uwagę na ich zakończenia, a następnie zapisz wnioski.

1. opiekun,  piastunka, rysunek,  hamulec
2. mamusia,  tatuś, malutki,  paluszek,  ubożuchny, lalunia
3. wozu,  wąwozu,  chłopcu,  polu,  domu

 

Zapisz wnioski:

1. w zakończeniach takich jak: …………………………………………………., piszemy ……. .
2. w zdrobnieniach i spieszczeniach zakończonych na: …………………………………………………………………………………………….., piszemy ……. .
3. na końcu wyrazu zawsze piszemy  …… .

Zadanie 3.

Jaką literę wpiszesz w puste miejsce i dlaczego?

spos….b – sposoby                            pi….rko - pierze

os….b – osoby                                    si….dma - siedmioro

pow….z – powozy                              zbi….rka - zbierze

tr….jka – troje                                     sz….sta - sześcioro

powr….t – powroty                            brz….zka - brzezina

Wniosek: Zawsze piszemy „….”, kiedy  wymienia się na „….” lub „….”.

Zadanie 4. 

Na początku wyrazów zawsze piszemy „u”!

Wiadomo, są wyjątki! J

Przypominam: ósemka, ósmy, ów, ówdzie, ówczesny

Zadanie 5.

Uzupełnij tekst i uzasadnij pisownię podkreślonych wyrazów.

Krak….w, Głog….w, Piotrk….w, to piękne miasta, do kt….rych przyjeżdża wiele wycieczek. Maj….wka w takich miejscowościach zawsze jest ….dana. Panna Nowak….wna wybrała się jednak w g….ry. P….źnym popołudniem urządziła sobie kr….tki post….j. Dok….czał jej chł….d i gł….d. Włożyła więc ciepl….tki sweterek. Zjadła kanapki z ż….łtym serem, popiła źr….dlaną wodą i spr….bowała czarnych jag….d. przyjrzała się wiewi….rce skaczącej po gałęziach i nisko latającym jask….łkom. O si….dmej podniosła się i powol….utku r….szyła do schroniska.

 

Powodzenia! J

 

24 marca

Witam Was bardzo serdecznie,

w celu utrwalenia wiadomości z ortografii zachęcam do wykonania zamieszczonego poniżej zadania.

Zadanie 1.

Przeczytaj uważnie tekst, wypisz podkreślone wyrazy z „rz” i „ż”, a następnie uzasadnij ich pisownię , odwołując się do właściwych zasad ortograficznych.

 

Krzysztof siedział na krześle. Czytał książkę w żółtej okładce. Opowiadała ona o zwierzętach żyjących w dorzeczu Amazonki. Chłopiec planował podróż nad tę rzekę. Potrzebował zatem dużo pieniędzy. Nie będzie więc malarzem, kominiarzem czy blacharzem lub księgarzem. Zostanie mistrzem gry na gitarze. Będzie występował w Rzymie, Kairze i Kazimierzu. Każdy przyjdzie na jego koncert. Przyjadą ludzie z różnych miast.

 

Powodzenia! J

Przykładowa tabela

 

Witam Was bardzo serdecznie,

W celu utrwalenia wiadomości zachęcam do wykonania zadań ze składni zdania złożonego współrzędnie.

Zadanie 1.

Przypomnij sobie informacje o rodzajach zdań złożonych współrzędnie (4 typy) oraz o właściwych tym zdaniom spójnikach. Wskazane wiadomości odnajdziecie na kartach, które wypełnialiście na ostatnich naszych zajęciach.

Zadanie 2.

Przeczytaj poniższe zdania, podkreśl orzeczenia, ponumeruj zdania składowe, obrysuj kółkiem spójniki, a następnie nazwij typ zdania współrzędnie złożonego i narysuj jego wykres.

 

1. Czytam książkę i słucham muzyki.

2. Zjem lody albo wypiję koktajl.

3. Zrobiło się zimno, więc wróciliśmy do domu.

4. Magda płakała ze wzruszenia podczas projekcji filmu, lecz Kasia wyszła z kina nieco znużona.

5. Miał konkretne plany na przyszłość oraz dysponował środkami do ich realizacji.

 

Powodzenia! 

Jeżeli miałybyście problemy z dotarciem do informacji o rodzajach zdań współrzędnie złożonych, umieszczam je poniżej.

Zdanie złożone współrzędnie

W zdaniu złożonym współrzędnie żadne ze zdań składowych nie określa drugiego, a zdania te wzajemnie się uzupełniają. W zależności od tego, w jakim stosunku wobec siebie pozostają treści zdań współrzędnych, rozróżniamy cztery typy zdań złożonych współrzędnie.

Typy zdań złożonych współrzędnie

1. łączne

Wypowiedzenie złożone współrzędnie łączne rozpoznajemy:

• po tym samym wykonawcy czynności
  – Majka odrobi lekcje i pójdzie do koleżanki.
  – Michał jest zdolny i uczy się dobrze.

• lub po tym, że zapisane w takich zdaniach czynności odbywają się niezależnie od siebie w tym samym czasie lub miejscu, np.
  – Spacerowałem po mieście a Majka oglądała wystawy sklepów.
  – Z jednej strony boiska dziewczyny rozmawiały, a z drugiej strony chłopcy grali w piłkę.

• Treść pierwszego zdania łączy się z treścią zdania drugiego, najczęściej za pomocą spójników: i, oraz, a, ani, ni, jak również, tudzież, zarazem, także, np.
  
  Czytam książkę i słucham muzyki.
  
  Wykres: ___________ ….. ___________
  . 1. zdanie składowe 2. zdanie składowe

Zdania leżą na tym samym poziomie, co pokazuje, że nie są od siebie zależne.

 2. rozłączne

• Wypowiedzenie złożone współrzędnie rozłączne rozpoznajemy po tym, że w zdaniach takich mówi się o czynnościach, które się wzajemnie wykluczają (nie mogą istnieć jednocześnie).

• To znaczy, że wykonawca czynności może i wykonuje tylko jedną z nich.
  – Arek po przyjściu ze szkoły idzie na spacer z psem lub czyta gazety.
  – Wieczorem będę oglądał film albo pójdę do kolegi.
  – Idziesz z nami do kina czy zostajesz w domu?
  Treść pierwszego zdania wyklucza treść zdania drugiego; najczęściej zdania składowe
  połączone są spójnikami: albo, lub, czy, bądź, np.
  
  . Czytam książkę albo słucham muzyki.
  
  Wykres: ___________ < ….. > ___________
  . 1. zdanie składowe 2. zdanie składowe

 3. przeciwstawne

• Wypowiedzenie złożone współrzędnie przeciwstawne rozpoznajemy po tym, że treści zdań przeciwstawiają się sobie. Oznacza to, że mogą być w nich przeciwstawione różne osoby, cechy czy czynności.
  – Wyszedłem wcześnie z domu, ale spóźniłem się do szkoły.
  – Ty się śmiejesz, a jej jest przykro.
  – Pokój Maćka jest mały lecz niezwykle przytulny.

Treść pierwszego zdania przeciwstawia się treści zdania drugiego. Najczęściej zdania składowe są połączone spójnikami: ale, lecz, a, jednak, zaś, natomiast

Nauczyłam się, ale dostałam dwóję.

Wykres: ___________> ….. <___________
1. zdanie składowe 2. zdanie składowe

Strzałki rysowane „do siebie” uwydatniają przeciwstawność znaczeniową zdań składowych.

 

4. wynikowe

• Wypowiedzenie złożone współrzędnie wynikowe rozpoznajemy po tym, że treść zdania drugiego wynika z treści zdania pierwszego.
  – Lubię fantastykę, więc pójdę do kina na „Władcę Pierścieni”.
  – Byłem chory, dlatego nie mogłem przyjść do szkoły.
  – Kościół był w remoncie, toteż nie mogliśmy go zwiedzić.
  – Mamy wszystko przygotowane, zatem możemy zaczynać zawody.
  W tego typu zdaniach zdania składowe najczęściej są połączone spójnikami: więc, zatem, toteż, dlatego, np.
  
  Nauczyłam się, więc dostałam piątkę.
  
  Wykres: ___________ > ….. > ___________
  . 1. zdanie składowe 2. zdanie składowe

Uwaga!

• Zdania złożone współrzędnie nie muszą być połączone spójnikiem. Mówimy wówczas o łączności bezpośredniej.

• Przecinka nie stawiamy przed spójnikami: i, oraz, albo, lub, ni, ani, bądź, tudzież,
  !!! z wyjątkiem sytuacji, w których dany spójnik się powtarza, np.
  Albo wybiorę się na spacer, albo pójdę do kina.

• Pamiętaj, że wykresy zdań składowych w zdaniu złożonym współrzędnie należy rysować na tym samym poziomie!