klasa 5 b
8 czerwca
Witam Was bardzo serdecznie,
dzisiaj proponuję Wam ćwiczenie, dzięki któremu sprawdzicie, czy opanowaliście pisownię wielką i małą literą J
Zadanie.
Wpisz w wyznaczone miejsca wielką lub małą literę.
- Chłopaki, czy wiecie, że pani dyrektor wyznaczyła termin naszej wycieczki?
- Na biwak na ….azury(m)?
- Nie, nie jedziemy nad jezioro ….amry(m). Ten pomysł już dawno został odrzucony. Nie pamiętasz?
- To dokąd jedziemy?
- Zaraz po ….ielkanocy(w) jedziemy na całe trzy dni do …niezna(g), ….orunia(t) i ….dańska(g).
- To jakieś żarty! Wycieczka po ….olsce(p)! Nie możemy pojechać do ….erlina(b) albo na nart na ….łowację(s) lub ….ustrii(a)? Tam na pewno jeszcze leży śnieg. Ja już zwiedziłem ….olskę(p) wzdłuż i wszerz! Ale mi atrakcja! A może na zupełnie inny kontynent? Proponuję ….ustralię(a).
-E, zobaczysz, że będzie fajnie. Wszyscy się cieszą, że zobaczą słynne drzwi w ….nieźnie(g). I pomyśl, że w ….oruniu(t), jak już zwiedzimy dom ….ikołaj(m) ….opernika(k) i ….ynek®, pójdziemy na seans do ….lanetarium(p).
- A ja nie mogę się doczekać zwiedzania ….dańska(g). Nigdy tam nie byłem. Chcę zobaczyć z bliska fontannę ….eptuna(n) na ulicy ….ługiej(d) i wejść na wieżę kościoła ….niebowzięcia(w) ….ajświętszej(n) ….arii(m) ….anny(p) – największej ceglanej średniowiecznej ….azyliki(b) w ….uropie(e).
- Pojadę, chociaż nie lubię zwiedzać, przecież nie będę się nudził w domu. Na pewno w tak dużych miastach będzie można gdzieś popływać lub pójść do kina. Może byśmy od razu uwzględnili to w naszych planach? Co wy na to?
PRZYPOMNIENIE! WIADOMOŚCI w skrócie:
Wielką literą piszemy:
- imiona, nazwiska, przezwiska, pseudonimy,
- nazwy mieszkańców kontynentów, państw, regionów,
- nazwy geograficzne, czyli nazwy części świata, krajów, regionów, miast i wsi, nazwy rzek, jezior, gór jednowyrazowe i złożone z rzeczownika i przymiotnika,
- nazwy gwiazd i planet,
- nazwy programów komputerowych,
- nazwy urzędów, instytucji, organizacji,
- nazwy świąt, np. Święto Niepodległości, Dzień Wszystkich Świętych, Dzień Ojca.
Uwaga! Nazwy zwyczajów, obrzędów i zabaw piszemy małą literą, np. andrzejki, mikołajki, walentynki.
1 czerwca
Witam Was bardzo serdecznie,
dzisiaj będziemy kontynuować powtórzenie wiadomości o pisowni nazw geograficznych wielkimi i małymi literami.
Zapamiętaj!
Gdy rzeczowniki: góra, morze, jezioro, półwysep i tym podobne nazwy geograficzne łączą się z innym rzeczownikiem w mianowniku, wtedy piszemy je małą literą, a tylko właściwą nazwę wielką. W pozostałych przypadkach całą nazwę zapisujemy wielkimi literami.
Zadanie 1.
Określ część mowy i przypadek wyrazu określającego w podanych nazwach geograficznych.
Nazwa geograficzna
Część mowy
Przypadek
Wzór: Morze Bałtyckie
przymiotnik
mianownik
Góra Kościuszki
góra Śnieżka
jezioro Wigry
Jezioro Otmuchowskie
pustynia Sahara
Pustynia Błędowska
rzeka Wisła
Rzeka Świętego Wawrzyńca
Półwysep Helski
półwysep Hel
Ocean Atlantycki
ocean Atlantyk
Zadanie 2.
Uzupełnij luki małymi lub wielkimi literami z nawiasów.
…..óra (g) …..iewont (g)
…..óry (g) …..więtokrzyskie (ś)
…..yspa (w) …..olin (w)
…..ółwysep …..rymski (k)
…..ezioro (j) …..ożnowskie (r)
…..ezioro (j) …..ajkał (b)
…..yspy (w) …..wcze (o)
…..ółwysep (p) …..ałkański (b)
Powodzenia! J
25 maja
Witam Was bardzo serdecznie,
dzisiaj powtórzymy wiadomości o pisowni wielkimi i małymi literami. Przeczytajcie uważnie informacje, a następnie wykonajcie zadania.
Zapamiętaj!
Wielką literą piszemy nazwy części świata, państw i regionów (krain). Wielką literą piszemy nazwy mieszkańców części świata, państw i regionów. Małą literą piszemy nazwy mieszkańców miast, osiedli, wsi oraz przymiotniki utworzone od nazw własnych.
Zadanie 1.
Podane nazwy geograficzne uporządkuj, dzieląc je na wyodrębnione grupy.
Ukraina, Azja, Pomorze, Mazowsze, Europa, Gdańsk, Wielkopolska, Polska, Małopolska, Gdańsk, Olsztyn, Antarktyda, Chiny, Moskwa, Afryka, Islandia
Nazwy części świata
Nazwy państw
Np.
Azja, …………………………………………………………………
Np.
Ukraina , ……………………………………………………..
Nazwy krain (regionów)
Nazwy miast
Np.
Pomorze, ………………………………………………………..
Np.
Gdańsk, ………………………………………………………
Zadanie 2.
Do podanych nazw mieszkańców i mieszkanek dopisz części świata, państw, krain (regionów), miast, a następnie utwórz od nich przymiotniki.
Nazwy mieszkańców i mieszkanek
Nazwy części świata, państw, krain, miast
Przymiotniki
Np. Europejczyk
Europa
europejski
Meksykanin
Francuzka
łodzianin
Mazowszanka
londyńczyk
krakowianka
Afrykańczyk
Greczynka
Kaszub
warszawianin
Powodzenia! J
18 maja
Witam Was bardzo serdecznie,
dzisiaj powtórzymy wiadomości o rymach. Przeczytajcie uważnie informacje, a następnie wykonajcie zadania.
CO TRZEBA WIEDZIEĆ O RYMACH w klasie piątej - wiadomości
Rym – to jednakowe lub podobne brzmienie wyrazów występujących zwykle na końcu wersów wiersza.
Rodzaje rymów:
a) związane z akcentowaniem
rymy męskie – jednosylabowe akcentowane na ostatnią sylabę
np. był – pył
rymy żeńskie – półtorazgłoskowe akcentowane na przedostatnią sylabę
np. ko/le/ją – ta/nie/ją
b) związane z dokładnością rymowania
dokładne – identyczność głosek w obszarze rymowania: drzewa - śpiewa
niedokładne (przybliżone) – domy - rowy
gramatyczne – rymują się takie same części mowy: spotkali – dostali ( czasowniki)
niegramatyczne – rymują się różne części mowy: naciera – do zera
Rodzaje układów rymów:
rymy parzyste (sąsiadujące) AABB (rymują się sąsiednie wersy)
Tam w moim kraju, w dalekiej stronie A
Sto gwiazd zgaszonych stoi w koronie, A
Sto gwiazd zgaszonych nad polem stoi B
Jak stu rycerzy w żelaznej zbroi. B
rymy krzyżowe (przeplatane) ABAB (rymuje się co drugi wers)
Zapach wody, zielony w cieniu, złoty w słońcu, A
W bezwietrzu sennym ledwo miesza się, kołysze, B
Gdy z łąk koniki polne w sierpniowym gorącu A
Tysiącem srebrnych nożyc szybko strzygą ciszę. B
rymy okalające ABBA (rymują się wersy 1-4 oraz 2-3)
A ty – wiecznie zgasłaś na d biednym tułaczem; A
Lecz choć się nigdy, nigdzie połączyć nie mamy, B
Zamilkniemy na chwilę i znów się wołamy, B
Jak dwa smutne słowiki, co się wabią płaczem. A
Zadanie 1.
Przeczytaj fragmenty wierszy i określ rodzaje występujących w nich rymów.
A.
Wczoraj na pocztę przybyła paczka
(lecz bez adresu, nawet bez znaczka).
Zgrabnie podeszła wprost do okienka:
- Czym mogę służyć? – pyta panienka.
( Paczka, A. Frączek)
B.
Na polu kalafiory,
Na całe życie dość.
Kalafior każdy spory
I w każdym rośnie kość.
(Sen psa, K. I. Gałczyński)
A.
Np. paczka - znaczka – rym żeński, dokładny, gramatyczny;
okienka - panienka - ………………………….., ………………………., ……………………..;
układ rymów w wierszu - ……………………….
Zadanie 2.
Znajdź słowa rymujące się z podanymi wyrazami.
- np. mur - chmur
- pluszcze - …………………………..
- wspomnienia - ………………………………………..
- marzy - ………………………………..
- czeka - …………………………………
- noc - ……………………………………
Zadanie 3.
Napisz 2 – 4-wersowy rymowany wierszyk.
……………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………… Powodzenia! J
Witam Was bardzo serdecznie,
dzisiaj powtórzymy wiadomości o środkach stylistycznych, które poznaliście na lekcjach języka polskiego. Zachęcam do wykonania zadań.
WIADOMOŚCI:
Środki artystycznego wyrazu:
- Epitety – wyrazy, które pełnią funkcję określenia rzeczownika, najczęściej są wyrażone przymiotnikiem. Określają cechy i właściwości istot żywych, przedmiotów i zjawisk. Epitetem mogą być również rzeczowniki.
Przykłady: drewniany dom, czerwona róża
- Metafora (przenośnia) - jest ona zespołem słów, w którym znaczenie jednych zostaje niejako przeniesione na znaczenie pozostałych. Znaczenie przenośne jest różne od dosłownego.
Przykłady: las domów, cień nadziei, noszę w sercu twój obraz
- Onomatopeja (dźwiękonaśladownictwo) - naśladowanie za pomocą środków językowych, zjawisk dźwiękowych (głosów i odgłosów), z otaczającej rzeczywistości.
Przykłady: zgrzyt, świstać, kra-kra, bum!
- Personifikacja (uosobienie) – polega na przypisywaniu rzeczom martwym, zjawiskom tylko cech człowieka; przedmioty, zjawiska, rośliny oraz zwierzęta mogą zachowywać się, odczuwać i wykonywać rozmaite czynności właściwe ludziom.
Przykłady: skowronek zapłakał, słońce myślało
- Porównanie – polega na skojarzeniu i połączeniu ze sobą (za pomocą słów: jak, niby, tak jak, niczym, na kształt) podobnych lub wspólnych cech przedmiotów, zjawisk, osób.
Przykłady: paw + duma = dumny jak paw, góry jak stada szarych, nieruchomych słoni
Zadanie 1.
Co to za środki stylistyczne?
- Cisza rozpina skrzydła ptaka ………………………………………….
b) Babcia w czarnych sukniach
W drucianych okularach ………………………………………….
c) …w sercu
małego chłopca
świeci iskierka
miłości ……………………………………………d)A uszy kłapią – kłap,
Gdy na południe człapię – człap! ………………………………………..Zadanie 2.
Jaki środek stylistyczny dominuje w przytoczonym fragmencie wiersza:
Szary jestem jak szczur,
Wielki – jak mur,
Mój nos jak wąż, jak trąba.
Kiedy śród trawy stąpam.…………………………………………..
Zadanie 3.
Podkreśl epitety.
a) kwiaty uśmiechały się b) kamienie ruszyły się
c) ciekawa książka d) cieknący kran
Zadanie 4.
Które z poniższych wyrażeń i zwrotów zaliczamy do personifikacji (uosobienia)?
a) myśli mały obłok
b) biały jak gołąb
c) wiatr wieje
d) wołają wspomnienia
e) podobni jak dwie krople wody
Zadanie 5.
a)Przeczytaj wiersz Elżbiety Burakowskiej.
Niegrzeczna piłka
Toczy się piłka tędy, owędy,
pędzi i skacze, gna jak szalona,
tędy, owędy, tamtędy, turlędy…
Stach jej dogonić nie może.
Tędy, owędy, tamtędy, turlędy
bęc! I rozsiadła się na trawniku.
Stach zadyszany woła z daleka:
- Wracaj natychmiast! Co za wybryki?!
Nie masz ani jednej nogi
i depczesz trawniki?!
b)Wypisz z wiersza Elżbiety Burakowskiej przykład:
- epitetu,
- porównania,
- przenośni (metafory),
- onomatopei.
Powodzenia! J
Witam Was bardzo serdecznie,
przed sprawdzianem, który czeka Was w środę, powtórzymy i utrwalimy wiadomości z fonetyki. Zachęcam do wykonania zadań.
Czy pamiętasz?
FONETYKA – to dział gramatyki, który zajmuje się dźwiękami mowy.
Podstawowe pojęcia z fonetyki:
- Głoska – najmniejszy słyszalny dźwięk mowy, np. wyraz kot składa się z trzech dźwięków [k], [o], [t]. Uwaga! Głoska od litery różni się tym, że głoskę wymawiamy i słyszymy, a literę zapisujemy, czyli litera jest graficznym znakiem głoski.
- Sylaba (inaczej zgłoska) – grupa głosek, której ośrodkiem jest samogłoska, np. wyraz malina składa się z trzech sylab [ma – li – na]
- Podział głosek:
głoski
spółgłoski
samogłoski
Przy wymawianiu spółgłosek powietrze wydostaje się z płuc, natrafia na różne przeszkody, np. wiązadła głosowe, język, wargi, dziąsła. Układ tych narządów decyduje o tym, czy spółgłoska jest dźwięczna czy bezdźwięczna, twarda czy miękka, ustna czy nosowa.
Przy wymawianiu samogłosek strumień powietrza nie napotyka przeszkód, lecz swobodnie wydostaje się na zewnątrz. Powietrze może wydostawać się tylko ustami, wtedy powstają samogłoski ustne, albo ustami i nosem – powstają wówczas samogłoski nosowe. Wszystkie samogłoski są dźwięczne!
- dźwięczne: b, d, g, w, z, ź, ż (rz), dz, dź, dż, m, n, l, ł, r
- bezdźwięczne: p, t, k, f, s, ś, sz, c, ć, cz, ch (h)
- ustne: a, e, i, o, u (ó), y
- nosowe: ą, ę
W języku polskim wyróżniamy również spółgłoski twarde i miękkie.
Spółgłoski twarde, np. s, z, n, p, b, sz, ż, cz, dż (sarna, zero, pająk, brak, szum, żaba, czas, dżem), powstają, kiedy środkowa część języka jest oddalona od podniebienia twardego.
Spółgłoski miękkie powstają, kiedy środkowa część języka zbliża się do podniebienia twardego lub go dotyka. W taki sposób wymawiane są spółgłoski ś, ź, ć, dź, ń. Miękkość spółgłosek oznaczamy w piśmie dwoma sposobami:
1.ślub, źródło, słoń (ukośna kreska nad spółgłoską)
2.siostra, zięba, niebo (za zmiękczaną spółgłoską piszemy literę i)
Funkcje litery i :
- tworzy sylabę, np. in – stru – ment
- tworzy sylabę i zmiękcza poprzedzającą ją spółgłoskę, np. gi – ta – ra, dzwon – ki
- nie tworzy sylaby, tylko zmiękcza poprzedzającą ją spółgłoskę, np. pio - sen – ka (w tym wyrazie pierwszą sylabę tworzy samogłoska o)
Ćwiczenie 1.
Oto wyrazy rozpoczynające się od spółgłosek twardych i miękkich. Uporządkuj je w tabelce według przykładu.
- brama, budzik, brzdęk, plecionka, polecić, brwi
- pisk, wieje, widok, mieszać, śpiewać, ćma
Spółgłoska na początku wyrazu
twarda
miękka
Ćwiczenie 2.
Wpisz wymienione poniżej wyrazy we właściwe kolumny tabeli.
- niebo, wiersz, aria, malowanie, wieczór
- wina, malina, pisk, wyminąć, zanucić
Wpisz wyrazy, w których litera i:
zmiękcza poprzedzającą ją spółgłoskę
zmiękcza poprzedzającą ją spółgłoskę oraz tworzy sylabę
Ćwiczenie 3.
W wyrazach domowy, wędrówka, huśtawka, chłód określ, które głoski są dźwięczne, a które bezdźwięczne. Wpisz je w odpowiednie miejsce w tabeli.
dźwięczne
bezdźwięczne
Powodzenia! J
Witam Was bardzo serdecznie,
dziś powtórzymy wiadomości z fonetyki o spółgłoskach miękkich i twardych. Zachęcam do wykonania zamieszczonych poniżej zadań.
Wiadomości:
W języku polskim wyróżniamy spółgłoski twarde i miękkie.
Spółgłoski twarde, np. s, z, n, p, b, sz, ż, cz, dż (sarna, zero, pająk, brak, szum, żaba, czas, dżem), powstają, kiedy środkowa część języka jest oddalona od podniebienia twardego.
Spółgłoski miękkie powstają, kiedy środkowa część języka zbliża się do podniebienia twardego lub go dotyka. W taki sposób wymawiane są spółgłoski ś, ź, ć, dź, ń. Miękkość spółgłosek oznaczamy w piśmie dwoma sposobami:
1.ślub, źródło, słoń (ukośna kreska nad spółgłoską)
2.siostra, zięba, niebo (za zmiękczaną spółgłoską piszemy literę i)
Funkcje litery i :
- tworzy sylabę, np. in – stru – ment
- tworzy sylabę i zmiękcza poprzedzającą ją spółgłoskę, np. gi – ta – ra, dzwon – ki
- nie tworzy sylaby, tylko zmiękcza poprzedzającą ją spółgłoskę, np. pio - sen – ka (w tym wyrazie pierwszą sylabę tworzy samogłoska o)
Ćwiczenie 1.
Oto wyrazy rozpoczynające się od spółgłosek twardych i miękkich. Uporządkuj je w tabelce według przykładu.
bila, bała, biała siano, ślimak, sanie zero, ziarno, źrebię ćma, cena, cień
dzwon, dziękuję, dźwięk krawiec, kij, kiosk miła, mama miasto
Spółgłoska na początku wyrazu
twarda
miękka
bała,
bila, biała,
Ćwiczenie 2.
a)Przyjrzyj się podanym przykładom i powiedz, jakie skutki wywołuje zamiana w tych wyrazach głoski twardej na miękką.
nic - nić nos – noś pan – pań kos – koś
b)Jak graficznie została zaznaczona miękkość?
c)Wymyśl podobną parę wyrazów.
Ćwiczenie 3.
Wpisz wymienione poniżej wyrazy we właściwe kolumny tabeli.
piękna, wyjście, piosenka, mikrofon, klaskanie, fortepian, publiczność
Wpisz wyrazy, w których litera i:
zmiękcza poprzedzającą ją spółgłoskę
zmiękcza poprzedzającą ją spółgłoskę oraz tworzy sylabę
Powodzenia! J
21 kwietnia
Witam Was bardzo serdecznie,
dziś powtórzymy podstawowe wiadomości z fonetyki. Zachęcam do wykonania zamieszczonych poniżej zadań. Wypełnioną kartę pracy odeślijcie na mail banas@stawiguda.pl
Najpierw krótkie informacje.
FONETYKA – to dział gramatyki, który zajmuje się dźwiękami mowy.
Podstawowe pojęcia z fonetyki:
- Głoska – najmniejszy słyszalny dźwięk mowy, np. wyraz kot składa się z trzech dźwięków [k], [o], [t]. Uwaga! Głoska od litery różni się tym, że głoskę wymawiamy i słyszymy, a literę zapisujemy, czyli litera jest graficznym znakiem głoski.
- Sylaba (inaczej zgłoska) – grupa głosek, której ośrodkiem jest samogłoska, np. wyraz malina składa się z trzech sylab [ma – li – na]
- Podział głosek:
głoski
spółgłoski
samogłoski
Przy wymawianiu spółgłosek powietrze wydostaje się z płuc, natrafia na różne przeszkody, np. wiązadła głosowe, język, wargi, dziąsła. Układ tych narządów decyduje o tym, czy spółgłoska jest dźwięczna czy bezdźwięczna, twarda czy miękka, ustna czy nosowa.
Przy wymawianiu samogłosek strumień powietrza nie napotyka przeszkód, lecz swobodnie wydostaje się na zewnątrz. Powietrze może wydostawać się tylko ustami, wtedy powstają samogłoski ustne, albo ustami i nosem – powstają wówczas samogłoski nosowe. Wszystkie samogłoski są dźwięczne!
- dźwięczne: b, d, g, w, z, ź, ż (rz), dz, dź, dż, m, n, l, ł, r
- bezdźwięczne: p, t, k, f, s, ś, sz, c, ć, cz, ch (h)
- ustne: a, e, i, o, u (ó), y
- nosowe: ą, ę
Zadania:
Wskaż poprawną odpowiedź.
1.Fonetyka jest działem gramatyki zajmującym się:
- badaniem dźwięków mowy ludzkiej
- badaniem wszystkich dźwięków występujących w przyrodzie.
2.Litera to:
- dźwięk mowy ludzkiej
- graficzny odpowiednik głoski.
3.Ośrodkiem sylaby jest:
- spółgłoska
- samogłoska.
Zadanie 4.
a)Połóż palce na krtani i przeczytaj na głos, po kilka razy, każdą z głosek w danej parze. Wyjaśnij, na czym polega różnica między nimi.
b - p d - t dż - cz w - f z - s ź - ś
b)Od czego zależy ta różnica?
Uzupełnij wniosek:
1.Kiedy wymawiamy spółgłoskę dźwięczną, to nasze wiązadła głosowe …………………………….. .
2.Kiedy wymawiamy spółgłoskę bezdźwięczną, to nasze wiązadła głosowe ……………………………….. .
Zadanie 5.
Udowodnij, że podane poniżej wyrazy zostały napisane prawidłowo.
Np. grabki – słyszymy p, ale piszemy b, bo grabie
- kawka – bo ………………………………………………………………….
- mróz – bo …………………………………………………………………..
- żabka – bo …………………………………………………………………..
- trawka - bo …………………………………………………………………
- babka - bo ………………………………………………………………..
Zadanie 6.
W wyrazach rozsunąć, brzdęk, dziewczynka określ, które głoski są dźwięczne, a które bezdźwięczne. Wpisz je w odpowiednie miejsce w tabeli.
dźwięczne
bezdźwięczne
Powodzenia! J
16 kwietnia
Witam Was bardzo serdecznie,
dziś zachęcam do wykonania zamieszczonych poniżej zadań z czytania ze zrozumieniem. Po uzupełnieniu karty pracy proszę odesłać ją na maila banas@stawiguda.pl
Zadanie
1.Przeczytaj uważnie tekst.
Mowa i pismo
Człowiek różni się od zwierząt pod wieloma względami, ale najbardziej charakterystyczną właściwością jest mowa. Choć mowa jest znakomitym środkiem porozumiewania się, przekazywania wiadomości, myśli i uczuć, to słowo mówione jest ulotne i nietrwałe. Zachować się może tylko w ludzkiej pamięci i ginie wraz ze śmiercią człowieka.
Wynalazkiem, który pozwolił człowiekowi na utrwalanie, gromadzenie, przesyłanie
i rozpowszechnianie na odległość wiadomości, wiedzy i kultury cywilizacji, było pismo. Najwcześniejszą odmianą pisma było pismo obrazkowe, w którym obrazki lub uproszczone rysunki przedmiotów oznaczają właśnie te przedmioty, na przykład kółko oznacza słońce, a kreska pozioma – usta.Z czasem pismo obrazkowe rozwinęło się w pierwsze prawdziwe pismo, którego znaki przedstawiały nie tylko narysowany przedmiot, ale również pojęcia. Na przykład koło oznaczało nie tylko słońce, ale i boga słońca, a także „świecić” lub „ogrzewać”, a pozioma kreska – „mówić” albo „jeść”.
Ostatnim, najwyższym etapem pisma jest pismo alfabetyczne, w którym poszczególnym dźwiękom odpowiadają oddzielne znaki zwane literami. Alfabet wymyślono w drugiej połowie II tysiąclecia p.n.e. w Palestynie, a dziś posługuje się nim większość świata.
Na podstawie książki Władysława Kopalińskiego Opowieści o rzeczach powszednich
p.n.e. – przed naszą erą
2.Sprawdź, czy uważnie przeczytałeś tekst. Zaznacz, czy podane zdania są prawdziwe, czy fałszywe.
a. Człowiek różni się od zwierząt tym, że potrafi mówić. P/F
b. Mowa jest umiejętnością, która między innymi pozwala człowiekowi utrwalać i przekazywać wiedzę z pokolenia na pokolenie. P/F
c. Najwcześniejszą odmianą pisma było pismo obrazkowe. P/F
d. Znaki obrazkowe przedstawiały pojęcia. P/F
e. Pismo alfabetyczne to pierwszy etap kształtowania się pisma. P/F
3.Wskaż poprawną odpowiedź.
Prawdziwe pismo rozwinęło się z:
a. pisma obrazkowego
b. mowy
c. pisma alfabetycznego
4.Prawdziwe pismo to takie, którego znaki przedstawiały:
a. narysowany przedmiot
b. pojęcia
c. przedmiot i pojęcia
5.Pismo alfabetyczne to pismo, w którym dźwiękom odpowiadają znaki zwane:
a. sylabami
b. literami
c. głoskami
6. Gdzie wynaleziono alfabet:
a. w Chinach
b. w Egipcie
c. w Palestynie
Powodzenia! J
Witam Was bardzo serdecznie,
nadal utrwalamy wiadomości z ortografii, zachęcam do wykonania zamieszczonych poniżej zadań. Dziś przypomnicie sobie pisownię wyrazów z „ch”. Na początku podam kilka informacji, które pomogą Wam wykonać zadania.
Po uzupełnieniu karty pracy proszę odesłać ją na maila banas@stawiguda.pl
Kiedy piszemy „ch”?
1.W wyrazach pokrewnych „ch” wymienia się na „sz”, np.
ruch – ruszyć, mucha – muszka, blacha – blaszka
2.Na końcu wyrazu zawsze piszemy ”ch”, np.
duch, proch, dach, piach
Uwaga wyjątek! druh
3.Po spółgłosce „s” piszemy „ch”, np.
schody, schodzić, schudnąć, schować, schrupać, scharakteryzować
4.Pisownię wielu wyrazów trzeba po prostu zapamiętać, np.
architekt, bochenek, chata, charakter, chcieć, chemia, chirurg, chłód, chory, chustka, chytry, chwila, kochać, machać, wąchać, echo, wierzchołek i wiele, wiele innych.
Zadanie 1.
Do podanych wyrazów dopisz pokrewne. Podkreśl wymianę „ch” na „sz”.
np. strachliwy – straszny
suchar - …………………………………..
pechowy - …………………………………….
ruchliwy - …………………………………….
ucho - ………………………………………….
Zadanie 2.
Dopisz literę na końcu wyrazów.
wde……, wyde……, zapa……, me……, du……, brzu……
Zadanie 3.
Dodaj odpowiedni przedrostek do podanych czasowników. Zapisz utworzone słowa.
…… + chronić się = ……………………………………………………..
…… + chmurzyć się = ……………………………………………………..
…… + chudnąć = ……………………………………………………………
…… + charakteryzować = ……………………………………………………..
…… + chować = ……………………………………………………………………
…… + chodzić = ……………………………………………………………………
Zadanie 4.
Ułóż zdania z wyrazami utworzonymi w zadaniu 3.
1.
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
2.
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
3.
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
4.
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
5.
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
6.
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
Powodzenia! J
30 marca
Witam Was bardzo serdecznie,
nadal utrwalamy wiadomości z ortografii, zachęcam do wykonania zamieszczonych poniżej zadań. Dziś przypomnicie sobie pisownię wyrazów z „ó” i „u”.
Zadanie 1.
W podanej rozsypance wyrazowej znajdź czasowniki i otocz ich zbiór kolorową kredką.
strój, pokój, gotuję, maluje,
twój, kupujesz, zyskujemy,
mój, pokój, swój, słój, brakuje.
Zapisz wniosek: W czasownikach „uje” się ….. ……………………………. .
Zadanie 2.
Przeczytaj uważnie zamieszczone poniżej wyrazy, zwróć szczególną uwagę na ich zakończenia, a następnie zapisz wnioski.
- opiekun, piastunka, rysunek, hamulec
- mamusia, tatuś, malutki, paluszek, ubożuchny, lalunia
- wozu, wąwozu, chłopcu, polu, domu
Zapisz wnioski:
- w zakończeniach takich jak: …………………………………………………., piszemy ……. .
- w zdrobnieniach i spieszczeniach zakończonych na: …………………………………………………………………………………………….., piszemy ……. .
- na końcu wyrazu zawsze piszemy …… .
Zadanie 3.
Jaką literę wpiszesz w puste miejsce i dlaczego?
spos….b – sposoby pi….rko - pierze
os….b – osoby si….dma - siedmioro
pow….z – powozy zbi….rka - zbierze
tr….jka – troje sz….sta - sześcioro
powr….t – powroty brz….zka - brzezina
Wniosek: Zawsze piszemy „….”, kiedy wymienia się na „….” lub „….”.
Zadanie 4.
Na początku wyrazów zawsze piszemy „u”!
Wiadomo, są wyjątki! J
Przypominam: ósemka, ósmy, ów, ówdzie, ówczesny
Zadanie 5.
Uzupełnij tekst i uzasadnij pisownię podkreślonych wyrazów.
Krak….w, Głog….w, Piotrk….w, to piękne miasta, do kt….rych przyjeżdża wiele wycieczek. Maj….wka w takich miejscowościach zawsze jest ….dana. Panna Nowak….wna wybrała się jednak w g….ry. P….źnym popołudniem urządziła sobie kr….tki post….j. Dok….czał jej chł….d i gł….d. Włożyła więc ciepl….tki sweterek. Zjadła kanapki z ż….łtym serem, popiła źr….dlaną wodą i spr….bowała czarnych jag….d. przyjrzała się wiewi….rce skaczącej po gałęziach i nisko latającym jask….łkom. O si….dmej podniosła się i powol….utku r….szyła do schroniska.
Powodzenia!
24 marca
Witam Was bardzo serdecznie,
w celu utrwalenia wiadomości z ortografii zachęcam do wykonania zamieszczonego poniżej zadania.
Zadanie 1.
Przeczytaj uważnie tekst, wypisz podkreślone wyrazy z „rz” i „ż”, a następnie uzasadnij ich pisownię , odwołując się do właściwych zasad ortograficznych.
Krzysztof siedział na krześle. Czytał książkę w żółtej okładce. Opowiadała ona o zwierzętach żyjących w dorzeczu Amazonki. Chłopiec planował podróż nad tę rzekę. Potrzebował zatem dużo pieniędzy. Nie będzie więc malarzem, kominiarzem czy blacharzem lub księgarzem. Zostanie mistrzem gry na gitarze. Będzie występował w Rzymie, Kairze i Kazimierzu. Każdy przyjdzie na jego koncert. Przyjadą ludzie z różnych miast.
Powodzenia! J
Przykładowa tabela
Podkreślone wyrazy
Uzasadnienie pisowni
- Krzysztof
- krześle
- książkę
1.Po „k” zawsze piszemy „rz”.
2.Po „k” zawsze piszemy „rz”.
3. Wymiana w wyrazach pokrewnych lub innych formach tego wyrazu „rz” : „g” (księga)